Bescherming & Identiteit in het Digitale Tijdperk 

SpT21 Legt Uit

De Nieuwe ID-wet: Wat Brengt Het?

De nieuwste EU/UK Digital ID Act, nu vastgelegd in de Nederlandse wet, wil dat iedereen — vooral jongeren tot 21 jaar — een veilige digitale identiteit krijgt.
Doelen:

  • Eenvoudige toegang tot overheids-, gezondheids- en financiële diensten.

  • Sterke privacyregels: je kunt zien wie jouw gegevens bekijkt.

  • Minderjarigen helpen om veilig een online identiteit op te bouwen, vooral als ze kwetsbaar zijn.

De Nederlandse Wet Digitale Overheid maakt het mogelijk om e-ID (zoals DigiD) ook te gebruiken bij bedrijven. Dat betekent minder onnodige gegevensverzameling en meer veiligheid.

Een Stille Crisis: Minderjarigen & Digitale Identiteit

Stel je voor: een 13-jarig lesbisch meisje dat betrouwbare, veilige informatie wil lezen over haar gender.
Maar… ze moet haar ouders vragen om online een ID te laten zien. Ze blijft “in de kast,” durft het niet te vragen en krijgt geen hulp.

“Een digitaal slot op je deur helpt niet als je de sleutel kwijt bent.”

Waarom Dit Absurd — en Schadelijk — Is

  • Emotionele schade: Vergroot schaamte en isolatie.

  • Gedwongen onzichtbaarheid: Maakt veilige zelfontdekking onmogelijk.

  • Privacy vs. bescherming: De wet wil beschermen, maar wordt een drempel.

“Beschermen is mooi, maar opsluiten is geen bescherming.”

Toezicht in Nederland: AP, AVG & de Kinderombudsman

  • AP (Autoriteit Persoonsgegevens) controleert of gegevens volgens de wet worden verwerkt (AVG/GDPR-regels).

  • Minderjarigen 16+: mogen vaak zelf toestemming geven. Onder 16: toestemming van ouder/voogd, behalve bij essentiële diensten.

  • Toegang blokkeren kan in strijd zijn met artikelen 5 & 6 AVG — verwerking moet rechtmatig en proportioneel zijn.

  • Kinderombudsman: pleit voor kind-autonomie, mentale gezondheid en digitale inclusie.

Is DigiD Goed Genoeg?

  • DigiD geeft al veilige toegang tot overheidsdiensten (belasting, zorg, onderwijs).

  • Als DigiD ook mag werken voor private logins, zijn extra ID-tools die ouderlijke hulp vereisen niet nodig.

Zoekgedrag van Jongeren in Nederland

  • 5,5% van de Nederlandse bevolking is 13–17 jaar oud.

  • 88% van de hele bevolking gebruikt YouTube — inclusief minderjarigen.

  • Een studie uit 2025: een 13-jarig YouTube-account ziet schadelijke content gemiddeld na 3 minuten — twee keer zo snel als volwassenen.

“De troep die onze kinderen zien, komt vaak uit onze eigen handen.”

Uit onderzoeken naar schadelijke content op YouTube (zoals desinformatie, haatdragende uitingen, eetstoornis- of zelfbeschadigingscontent) blijkt dat het grootste deel niet door minderjarigen zelf wordt geplaatst, maar door volwassenen.

Concreet:

  • In studies van de EU Kids Online en Ofcom is te zien dat het overgrote deel van schadelijke video’s afkomstig is van gebruikers 18 jaar en ouder.

  • Jongeren van 13–17 jaar plaatsen wel content, maar dat is meestal niet de bron van de zwaarste schadelijke of borderline-inhoud die algoritmes later aanbevelen.

  • Problematische uploads komen vaak van:

    • Volwassen influencers / contentmakers die al een groot bereik hebben.

    • Anonieme of pseudonieme accounts waarvan de leeftijd niet te verifiëren is.

    • Kanalen die systematisch controversiële of sensationele onderwerpen gebruiken om views te trekken.

📌 Belangrijk: Minderjarigen zijn vooral consumenten van schadelijke content, geen primaire producenten. Dat verklaart ook waarom aanbevelingsalgoritmes hen sneller kwetsbare inhoud voorschotelen: ze hebben weinig controle over de bron, maar een groot consumptiepercentage.

De kernboodschap zal dan ook zijn

“Onze kinderen zien wat wij, volwassenen, maken. Als we écht om hen geven, maken we betere keuzes. Het algoritme is slechts een spiegel van ons collectieve gedrag — en die spiegel kunnen we samen veranderen.”

Frequently asked questions

Vraag

Is ouderlijke toestemming altijd nodig?

Vraag

AVG & gevoelige gegevens?

Vraag

ID-plicht vanaf 14 jaar?

Vraag

Rechtzaken?

Vraag

Kinderombudsman zegt…

Antwoord

16+ kan vaak zelf beslissen. Onder 16: ouders/voogden beslissen, met enkele uitzonderingen.

Antwoord

Toegestaan met expliciete toestemming of algemeen belang, maar moet minimaal en proportioneel zijn.

Antwoord

Alleen in specifieke offline gevallen — niet voor algemeen internetgebruik.

Antwoord

Nog geen directe zaken — wel klachten van burgerrechten- en privacyorganisaties.

Antwoord

Bevorder inclusie, vermijd drempels, bescherm veilige toegang tot identiteitsinformatie.

Conclusie

De nieuwe ID-wet kan goed uitpakken — als het zorgvuldig gebeurt.
Maar als elke tiener ouderlijke validatie nodig heeft, vernietigt het autonomie, vergroot het isolatie en schaadt het kwetsbare jongeren.

De Gulden middenweg

  • DigiD gebruiken voor private sector logins.

  • Regels voor leeftijdsgebonden zelftoestemming.

  • Gelijke, veilige toegang voor iedereen — vooral voor identiteitsontwikkeling.

En dan is er e-Herkenning

Wat heb je nodig om aan te vragen?

  1. Je KvK-nummer (Kamer van Koophandel)

  2. Je eigen ID (paspoort, ID-kaart of rijbewijs)

  3. Bedrijfsgegevens (adres, telefoon, e-mail)

  4. Wie wordt de “beheerder” (admin) voor eHerkenning

e-Herkenning uitgelegt

Wat is eHerkenning?

Denk aan DigiD voor bedrijven en organisaties.
Het is een officiële manier om online in te loggen voor zakelijke zaken — zoals vergunningen, belasting of formulieren.
In plaats van een persoonlijke burgeraccount, is het gekoppeld aan je bedrijfsnaam.

Wie biedt het aan?

  • KPN eHerkenning

  • Ziggo Zakelijk (via partners)

  • Reconi

  • We-ID

  • QuoVadis

  • Digidentity

  • Z Login

Oliver Hartman

Waar kun je het gebruiken?

Bij veel overheid- en bedrijfssites, zoals:

  • Belastingdienst (zakelijk portaal)

  • Kamer van Koophandel

  • Gemeentewebsites voor vergunningen

  • UWV Werkgeversportaal

  • RDW Zakelijk

  • Subsidieaanvragen bij provincies en ministeries

Hoe vraag je het aan bij KPN?

 

  1. Ga naar https://www.kpn.com/eherkenning

  2. Kies je niveau (meestal EH3 voor veilige diensten).

  3. Vul het online formulier in.

  4. Upload scans van je ID en KvK-bewijs.

  5. Wacht op bevestiging — je krijgt inloginstructies per e-mail en soms een code per post.

 

Formulieren zijn geldig:

 

  • Alleen als je echte KvK/bedrijfsgegevens gebruikt.

  • Alleen voor het niveau dat je hebt aangevraagd (EH2, EH3, etc.).

Kort gezegd: eHerkenning is een veilige, betrouwbare en wettelijk erkende manier voor bedrijven en organisaties om online zaken te doen, zonder dat je overal aparte accounts nodig hebt.

"Misdaad stoppen is goed maar niet als je daarmee ook je kinderen opsluit"

'Loesje waar ben je? "

Nieuwe ID-wet: Voordelen én uitdagingen

Begrijpelijk—de toon van SPT21 blijft neutraal, doelgericht en informerend. Hier is een heldere uitleg over hoe de nieuwe ID-wet goed functioneert voor de samenleving maar tegelijkertijd kwetsbare groepen kan hinderen, gevolgd door een praktische en vriendelijke lijst van hulpinstanties op drie niveaus (noord, midden, zuid Nederland).

Voordelen (bredere maatschappelijke voordelen)

  • ILastige criminele praktijken (zoals drugshandel) worden harder gemaakt: moderne digitale ID’s brengen transparantie en veiligheid—wanneer iedereen zich online identificeert, wordt misbruik als witwassen en inzet in illegale handel veel lastiger.

  • Online pesten en misbruik nemen af: strengere ID-verificatie vermindert anonieme misdragingen. Maar pas op: dit kan juist kwetsbare groepen buitensluiten.

Maar kwetsbare jeugd komt in het nauw

Denk aan jongeren — zoals trans- of LGBTQ‑jongeren — die via het internet heel voorzichtig informatie zoeken of zichzelf willen ontdekken. Zij worden vaak beperkt als ze de hulp van een volwassene (zoals ouders) moeten vragen voor iets ogenschijnlijk onschuldigs als toegang tot gender-informatie. Die verplichte ID-verificatie werkt dan averechts: de drempel wordt te groot.

Rol van lokale steun

Organisaties zoals COC Nederland, Rutgers, Transvisie, Switchboard, GSA Netwerk en Transgender Netwerk Nederland bieden waardevolle hulp en informatie. Zij begrijpen deze nuance en bieden laagdrempelige ondersteuning — en zijn essentieel bij het opvangen van de leemte die de wet onbedoeld creëert.

Hulp voor LHBTI-jongeren: noorden, midden en zuiden

Noord Nederland

Midden Nederland

Zuid Nederland

Slotgedachte — SpT21 blijft uitleggen, niet wegen

SPT21 neemt geen standpunt in, maar informeert en toont oplossingen. De nieuwe ID-wet heeft duidelijke voordelen qua veiligheid en misdaadbestrijding. Toch mogen we niet vergeten dat sociale vrijheid en mentale veiligheid cruciaal zijn voor kwetsbare groepen. Organisaties zoals hierboven genoemd dragen bij aan die bescherming. Ze verdienen extra zichtbaarheid en waardering — of je nu informatie zoekt, verwijst of beleid maakt.

“Vrijheid is pas veilig als iedereen er bij kan.”